Elke stad hangt in december vol met kerstverlichting, maar Rotterdam heeft iets bijzonders. De sterrenhemel op het gebouw van Nationale Nederlanden bepaalt in de donkere maanden het gezicht van de stad.

Overdag zie je niks, maar als het donker wordt, fonkelen duizenden kunstmatige sterren op de hoge gebouwen naast het centraal station van Rotterdam. Het is een lichtsculptuur dat de makers in 2009 ‘STARS’ doopten: 3.500 LED-lampjes, elk uitgerust met een zonnepaneel en een accu.

Welk bedrijf zit er achter de jaarlijks terugkerende verlichting? De sterrenhemel is een idee van de Rotterdamse studio VollaersZwart. Het is het vormgeversbureau van Madje Vollaers en Pascal Zwart, beiden afgestudeerd beeldhouwers. Ze werken sinds 1991 samen aan kunst in de publieke ruimte. Maar de lampjes ophangen, dat besteden ze graag uit. Madje Vollaers: “We laten de lampjes ophangen door Rope Access, die doen het meest extreme werk op grote hoogtes. Ze doen er zeven dagen over om ze aan te brengen, als het weer meezit. Eraf halen kost vijf dagen.”

De lampjes worden aan het gebouw vastgemaakt volgens een speciaal procédé dat het bedrijf ontwikkelde samen met technologiebedrijf 3M. “We hebben een plak-engineer in de arm genomen, die heeft een protocol opgesteld hoe ze aangebracht moeten worden. Dat moet aan strenge eisen voldoen, want je wil natuurlijk niet dat er een afvalt.” Hoe het precies werkt, wil Vollaers niet vertellen, dat is het geheim van de smid. VollaersZwart laat zich graag inhuren voor soortgelijke projecten. “We hebben het lang exclusief hiervoor gebruikt, maar nu hebben we plannen voor soortgelijke projecten. Al doen we natuurlijk nooit precies hetzelfde.”

De verlichting op Delftse Poort, het gebouw van Nationale Nederlanden, is ook voor VollaersZwart een groot project. “Onze projecten voor gebouwen zitten meestal tussen de veertig en honderdduizend euro. Dan heb je ons erbij. Maar dit is wel heel groot hoor, 150 meter hoog, drie gebouwen, dit is wel een grote klus.”

Zakelijk opstellen als kunstenaar

Vollaers heeft wel geleerd om zich op te stellen als ondernemer. “We zijn natuurlijk wel kunstenaars en die doen altijd te veel voor te weinig. We zijn op de academie weinig onderwezen in ondernemerschap. Maar dat gaat ons nu wel makkelijk af. We zijn niet bang van opdrachten. We doen dit al twintig jaar. Inmiddels kan ik wel zeggen dat ik zakelijk ben.”

“Wij hebben zelf onze niche bedacht, city dressing. Omdat er zoveel geld mee gemoeid is, heeft dat er wel tien jaar over gedaan om een succes te worden. City dressing, het aankleden van de stad met kunst, pakt VollaersZwart wel vaker groots aan. “We zijn nu bezig met een kunstwerk in de haven van Rotterdam, vlakbij Hoek van Holland. Het is een windturbine die we verbijzonderen. We willen hem deels onzichtbaar maken, door middel van spiegels.”

“We hebben nog nooit gefaald, terwijl het best risicovolle projecten zijn. Daarom krijgen we ook niet zo veel navolging, omdat mensen het niet aandurven. Het is productioneel en met verzekeringen ook een boel gedoe. Maar elke keer word ik weer heel blij als ik het resultaat zie, dan vergeet ik de bureaucratische romslomp.”

Bouwput bij Rottedam CS

Aanvankelijk was de sterrenhemel bedoeld als een kadootje voor de stad. “Het station werd verbouwd en zou vijf jaar lang een een grote bouwput worden. De gemeente vroeg ons iets te bedenken als een soort afleidingsmanoevre. Dat is STARS geworden.”

Hoewel het station nu af is, verwacht Madje Vollaers niet dat dit de laatste winter is dat de lampjes het gebouw sieren. “We werken nu samen met Nationale Nederlanden. Zij zijn er heel tevreden over. Het is een hele mooie manier om het gebouw te profileren. Het is geen reclame, niet opdringerig, het is gewoon kunst. De Rotterdammers waarderen de sterren heel erg.”

De sterrenhemel blijft drie maanden hangen. Daarna worden ze van het gebouw afgehaald, omdat de donkere maanden dan weer voorbij zijn en de lichtjes weinig effect meer hebben. En de glazenwasser moet er dan ook weer bij kunnen.

De fonkelende sterren blijven nog tot 1 maart hangen. Misschien iets langer, zodat ze nog te zien zijn als eind maart het nieuwe centraal station van Rotterdam officieel wordt geopend.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl